نحوه آزادسازی مدارک تحصیلی از دانشگاه های دولتی و دریافت دانشنامه و ریزنمرات تحصیلی در سال 1403

برای تحصیل در خارج از کشور و اخذ پذیرش تحصیلی نیاز به آماده سازی و ارائه مدارک مختلفی وجود دارد که از جمله مهم ترین آنها، مدرک دانشگاه محل تحصیل که شامل ریز نمرات و گواهینامه فارغ التحصیلی است. همانطور که می دانید، دانشجویانی که در دانشگاه دولتی و به صورت روزانه مشغول به تحصیل بوده‌اند، به دلیل تحصیل رایگان به ازای سال‌های تحصیلی و مطابق با منطقه‌ای که در زمان کنکور در آن حضور داشته‌اند، به دولت تعهد خدمت داشته و مدارک آن‎‌ها در گرو دانشگاه تا پس از اتمام این تعهد باقی می ماند و نیاز به آزاد سازی مدارک و ریزنمرات تحصیلی خود دارند. مدت زمان تعهد دانشجویان برای تحصیل رایگان بسته به منطقه ای که در هنگام کنکور کارشناسی داشته اند،متفاوت است.

دانشجویانی که در زمان کنکور منطقه یک بودند، به اندازه مدت زمان تحصیل خود نسبت به انجام تعهد وظیفه دارند و دانشجویان منطقه دو و سه به اندازه دو برابر مدت زمان تحصیل خود وظیفه دارند. یعنی دانشجویی که در منقطه یک در کنکور کارشناسی شرکت کرده است و 4 سال رایگان در کارشناسی تحصیل کرده است، 4 سال تعهد خدمت دارد و دانشجویی که منطقه دو یا سه بوده در زمان کنکور کارشناسی، و 4 سال تحصیل رایگان داشته است، 8 سال تعهد خدمت را داراست. در مورد کنکور کارشناسی ارشد و دکتری نیز چون منطقه بندی وجود ندارد، به همین سبب کلیه دانشجویان به میزان مدت زمانی که تحصیل رایگان داشته اند، تعهد خدمت دارند.

البته گفتنی است که دانشجویان مناطق 2 و 3 که دارای رتبه کشوری بهتری از آخرین فرد قبولی منطقه 1 در رشته و دانشگاه خود می باشند، می توانند با مراجعه به سازمان سنجش و دریافت تاییدیه، مدت خدمت را مانند دانشجویان منطقه 1 به میزان تحصیل خود، کاهش دهند.

بنابراین اگر شما هم جزء دانشجویان دانشگاه‌های دولتی بوده‌اید و برای اپلای نیاز به اصل مدرک خود دارید و می خواهید بدانید طریق آزاد سازی مدارک تحصیلی دانشگاه چگونه است، خواندن این مطلب را به شما توصیه می کنیم.

جهت اطلاع از نحوه آزاد کردن مدارک تحصیلی و دریافت ریزنمرات از دانشگاه می توانید از طریق این لینک سوالات خود را به صورت تلفنی از کارشناسان ما بپرسید.

هزینه آزادسازی مدارک تحصیلی و ریزنمرات وزارت علوم

هزینه آزادسازی مدارک تحصیلی وزارت علوم مبلغ مشخص و تعیین شده ای ندارد. چرا که این مبلغ براساس معیارهای مختلفی متفاوت می باشد. این مبلغ براساس سال ورودی شما به دانشگاه، رشته تحصیلی، تعداد ترم های تحصیلی شما و همچنین دانشگاه تحصیلی شما متغییر می باشد. به عنوان مثال هزینه آزادسازی مدارک تحصیلی رشته های مهندسی نسب به رشته های علوم انسانی مبلغ بیشتری می باشد و همچنین هرچه با در نظر گرفتن تورم هر چه سال تحصیلی شما دورتر باشد، هزینه کمتری خواهید پرداخت. به عنوان مثال دانشجویی که ورودی سال 84 در دانشگاه بوده هزینه بسیار کمتری برای آزادسازی مدارک تحصیلی خود نسبت به دانشجویی که ورودی سال 94 به دانشگاه بوده، خواهد پرداخت. همچنین از دانشگاه به دانشگاه دیگر این هزینه ها متفاوت می باشد.

دانشجویانی که به دلایل مختلف (مانند تغییر نوع تحصیل روزانه به شبانه یا مهمانی و انتقالی) در برخی ترم‌های تحصیلی خود هزینه ای پرداخت کرده اند، آن هزینه های پرداخت شده، از هزینه کل آزادسازی مدرک تحصیلی در انتها کم می‌شود.

چگونه می توان از مبلغ آزادسازی مدرک تحصیلی خود آگاه شد؟

بهترین کار جهت تعیین مبلغ دقیق مورد نیاز جهت آزاد سازی مدارک تحصیلی خود، تماس با آموزش دانشکده دانشگاه محل تحصیل خود می باشد. پس از تماس با مسئول آموزش دانشکده خود می توانید از آنان درخواست کنید تا مبلغ حدودی مورد نیاز برای آزادسازی مدرک تحصیلی شما را تعیین نمایندو عموما این مبلغ معادل کل هزینه ای است که یک دانشجو شبانه در شرایط تحصیلی مشابه شما پرداخت خواهد نمود.

روش های آزاد سازی مدارک تحصیلی

برای کسانی که علاقه مندند مدرکشان را آزاد کنند به طور کلی 3 حالت وجود دارد:

• پرداخت نقدی هزینه
• نامه عدم کاریابی
  
• سابقه بیمه
  (راه های دیگری مثل دانشجویان بورسیه، متعهد به آموزش و پرورش و … وجود دارد که به دلیل استثنائی بودن، از پرداختن به آنها در این مطلب اجتناب شده است.)
  

قبل از ورود به بحث شیوه های مختلف آزادسازی مدرک، باید متذکر شویم که قبل از انجام هرکاری بایستی تسویه حساب کامل رو با دانشگاه خود انجام داده باشید و سپس در وب سایت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم (این لینک) ثبت نام کنید. در این وب سایت پس از بارگذاری اطلاعات و مدارک گوناگون و مختلف، به قسمت لغو تعهد و آزادسازی مدرک ارجاع داده خواهید شد که نمونه اون در عکس زیر قابل مشاهده است:

دقیقا از همین مرحله است که کار شما بر اساس شیوه ای که در مورد آزادسازی مدرکتون انتخاب کردید، آغاز می گردد! شیوه هایی که در ادامه مقاله به تفصیل به توضیح آنها پرداختیم.

آزاد سازی مدارک دانشگاه با استفاده از نامه کاریابی

دریافت اصل مدرک تحصیلی از طریق درخواست کاریابی به این شکل هست که شما در یک موسسه کاریابی ثبت نام می کنید و پس از گذشت مدت زمان معین و عدم یافتن شغل مناسب، نامه ای به شما اعطا می شود که در آن ذکر شده فرد مورد نظر در این مدت معین قادر نبوده شغل مناسب خودش را پیدا کند. 

• به تاریخ 13 خرداد 1403 ، شیوه نامه لغو تعهد خدمت آموزش رایگان با استفاده از گواهی عدم کاریابی اصلاح و ثبت نام متقاضیان استفاده از این روش در سامانه جستجوی شغل الزامی شد.

 آدرس سامانه جستجوی شغل: https://shoghl.mcls.gov.ir/login

آپدیت های جدید شیوه نامه آزادسازی مدارک از طریق عدم کاریابی

در گذشته برای استفاده از روش عدم کاریابی، متقاضی واجد شرایط این روش، با مراجعه حضوری به یکی از کاریابی‌های مورد تایید وزارت کار ثبت نام نموده و در پایان بازه مورد نظر نامه‌ی عدم کاریابی را به اداره کار مربوطه برده و نامه فیزیکی دریافت می‌کرد و در سامانه سجاد بارگذاری می‌نمود.

در شیوه‌نامه‌ی جدید:

• متقاضی الزامی به مراجعه به کاریابی برای ثبت‌نام نداشته و شخصاً می‌تواند در سامانه جستجوی شغل ثبت‌نام کرده و مراحل را پیش ببرد. ثبت‌نام و انتشار درخواست شغلی در سامانه جستجوی شغل رایگان می‌باشد.

• متقاضیانی که در دفاتر کاریابی ثبت‌نام نموده‌اند باید اطمینان حاصل کنند که تقاضای آنان در سامانه جستجوی شغل ثبت شده و درخواست شغلی آنان انتشار یافته است.

• مراجعه حضوری به اداره کار و دریافت نامه‌ی فیزیکی از پروسه عدم کاریابی حذف شده است و صدور نامه به‌صورت سیستمی از سامانه جستجوی شغل به سامانه سجاد صورت می‌پذیرد.

• متقاضی باید رزومه و مدارک خود را در سامانه بارگذاری کرده و درخواست شغلی منتشر کند. بازه‌ی ۶ ماهه از زمان انتشار آگهی شغلی محسوب می‌شود.

• در پایان بازه‌ی ۶ ماهه، سابقه عملکرد متقاضی در سامانه جستجوی شغل نظیر عنوان شغل و شرایط کاری درخواست‌شده و نحوه پاسخ‌گویی به شغل‌های پیشنهادی توسط متقاضی به سامانه سجاد ارسال می‌شود. سازمان امور دانشجویان در صورتی که بر اساس گزارش وضعیت اشتغال متقاضیان در سامانه جستجوی شغل، تأیید نماید که متقاضی بدون دلیل از پذیرش فرصت‌های شغلی مرتبط با سطح تخصص و مهارت خود، خودداری نموده است، می‌تواند تقاضای لغو تعهد به شیوه مذکور را رد نماید.

• باید به طور همزمان “حداقل شش ماه” از زمان ثبت‌نام شما در سامانه جستجوی شغل و “یک سال” از زمان فارغ‌التحصیلی آخرین مقطع روزانه یا صدور کارت خدمت/معافیت دائم (برای آقایان، هرکدام که دیرتر اتفاق بیفتد) گذشته باشد. حضور در کشور در این مدت الزامی است.

نکات مهم:

• با استفاده از نامه کاریابی می توانید مدرک تمام مقاطع تحصیلی خود را آزاد کنید؛ به عنوان مثال اگر دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد هستید، به طور مشترک قادر خواهید بود تا مدرک کارشناسی ارشد و کارشناسی را از این طریق با یکدیگر آزاد کنید.
• نباید در مقاطع بالاتر در حال تحصیل باشید. یعنی شما نمی‌توانید در حین تحصیل در دوره‌ کارشناسی ارشد مدرک کارشناسی‌ خود را از طریق عدم کاریابی آزاد کنید.
• دانشجویان حداکثر 6 ماه از زمان فارغ التحصیلی و یا در صورت مذکر بودن متقاضی، حداکثر 6 ماه از زمان صدور کارت پایین خدمت یا معافیت دائم  فرصت دارند تا برای آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق عدم کاریابی اقدام نمایند.
•  در سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی و خصوصی نباید برای شما بیمه رد شده باشد و متقاضی در این مدت به هیچ فرصت شغلی‌ای معرفی نشود.
• جهت آزادسازی مدرک از طریق عدم کاریابی قانون جدید باید مقاطع تحصیلی شما از پایین به بالا مرحله به مرحله آزاد شود و این امکان وجود ندارد، بدون آزاد سازی مقظع مثلا کارشناسی بتوانید کارشناسی ارشد خود را آزاد کنید. بدین ترتیب یا باید همزمان مدارک تحصیلی خود را با یکدیگر آزاد کنید یا ابتدا مدرک تحصیلی قبلی را آزاد کرده و سپس مقطع بعدی را. به عنوان مثال شما نمی توانید ابتدا کارشناسی ارشد یا دکتری خود را آزاد نمایید در حالی که مدرک کارشناسی شما همچنان آزاد نشده است.
• این شرایط تنها مخصوص وزارت علوم است و وزارت بهداشت شرایط مخصوص به خود را دارد که در این لینک می توانید مطالعه کنید.

در تصویر زیر، آخرین بخش نامه وزارت علوم در مورد لغو تعهد از طریق کاریابی قابل مشاهده است:

رای دیوان عدالت اداری در مورد ابطال محدودیت زمانی جهت مراجعه به کاریابی

با این وجود باید توجه داشت که براساس رای دیوان عدالت اداری در تاریخ 28؍8؍1398 ، محدودیت زمانی 6 ماهه از زمان فارغ التحصلیی یا صدور کارت پایان خدمت جهت مراجعه به ادارات کاریابی ابطال گردیده است. هرچند که هنوز اثر چندانی از اجرایی شدن این رای که لازم الاجرا است، در موسسات متبوع دیده نمی شود!

قابل توجه است که در سال 1400 نیز رای جدیدی از دیوان عدالت اداری در این رابطه منتشر شده است:

ابطال محدودیت زمانی شش ماه از تاریخ دانش‌آموختگی جهت ثبت نام در دفاتر کاریابی با رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری. تبصره ۱ ماده ۵۰، اصلاحیه بند ۳-۲ ماده ۳ و بخش ج-۳ دستورالعمل جامع ایفای تعهد خدمت آموزش رایگان مورخ ۱۳۹۹/۵/۱ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دیوان عدالت اداری ابطال شد.

در این مقرره آمده بود: دانش آموختگان باید ظرف مدت شش ماه از تاریخ دانش آموختگی در دفاتر کاریابی با ارائه اصل مدرک تحصیلی (گواهی موقت پایان تحصیلات عکس دار) ثبت نام نمایند.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری قبلا هم در سال ۹۸ در دو رای جداگانه مقرره‌های مشابهی را ابطال کرده بود اما در سال ۹۹ یک بار دیگر این محدودیت ۶ ماهه تعیین شد.

جزئیات کامل رای دیوان عدالت اداری را می توانید در این لینک مطالعه کنید.

آزاد سازی مدارک تحصیلی وزارت علوم با پرداخت هزینه ریالی

آزادسازی مدرک به این شیوه بسیار ساده بوده و تنها کافی است با واریز مبلغ از قبل تعیین شده به حساب سیبای وزارت علوم منتظر بمانید تا مدرک شما آماده شود. این فرآیند معمولا از 5 تا 20 روز طول می کشد.

نکته: عوامل مختلفی بر میزان هزینه ای که متقاضیان برای آزادسازی مدرک باید بپردازند تاثیرگذار است که عبارت اند از:

• سال شروع و پایان مقطع تحصیلی مورد نظر
• میزان سابقه کار (هرچه بیشتر، هزینه کمتر)
• مقطع تحصیلی ای که خواهان دریافت مدرک آن هستید (کارشناسی، ارشد یا دکتری)
• گروه تحصیلی (پزشکی، مهندسی، علوم انسانی و …)
• سهمیه منطقه ای که در زمان کنکور در آن حضور داشته اید (منطقه 1،2،3)

– توجه داشته باشید که مبلغ دقیقی که متقاضیان به ازای آزادسازی مدرک خود باید بپردازند، همه ساله تغییر کرده و به طور مرتب در وب سایت امور دانشجویان وزارت علوم درج می شود. همچنین می توانید از طریق تماس با آموزش دانشکده خود از این هزینه با خبر شوید.

اطلاعیه: براساس اطلاعیه جدید وزارت علوم در تاریخ 1401/9/7 مبالغ آزادسازیز مقاطع تحصیلی براساس قیمت اعلامی توسط سازمان امور دانشجویان محاسبه می گردد و تمامی دانشجویان و متقضیان آزادسازی مدارک تحصیلی از طریق پرداخت هزینه باید هزینه آزادسازی مدارک خود را براساس تعرفه جدید بپردازند.

آزادسازی مدارک دانشگاه از طریق سابقه بیمه

در صورتی که می خواهید با استفاده از بیمه مدرک خود را آزاد کنید، حتما باید دارای سابقه کاری در بعد از دوران تحصیلی خودتون باشید؛ به عبارت دیگه، بیمه ای که در حین تحصیل رد شده است قابل قبول نیست و به هیچ وجه از طرف دانشگاه و وزارت علوم مورد تائید نخواهد بود.

اینکه میزان تعهد به کار برای فارغ التحصیلان به چه مقدار است، به دو عامل بستگی دارد:
۱) مقطعی که فرد از آن دانش آموخته شده
۲) منطقه و سهمیه ای که فرد در زمان کنکور داشته است.

به طور مثال، فارغ التحصیلان کارشناسی از منطقه یک و سهمیه ایثارگری، هم اندازه طول مدت تحصیل تعهد به خدمت دارند (چهار سال). در حالی که میزان تعهد به خدمت فارغ التصیلان کارشناسی برای دانشجویانی که از منطقه دو بوده اند، دو برابر مدت تحصیل است (هشت سال). لیست کامل میزان تعهد به خدمت در وب سایت وزارت علوم موجود است. دانشجویانی نیز که تحت نظر وزارت بهداشت تحصیل کرده اند (مانند دانشجویان رشته پزشکی) آئین نامه های خاص خود را دارند که در وب سایت وزارت بهداشت قابل مشاهده است.

مورد دیگر اینکه به ازای سال هایی که بیمه رد شده است، از تعهد به خدمت فرد کم می‌شود. توجه کنید که تعداد سال‌های خدمت متقاضی در گواهی موقت وی آمده است.

نکته: سربازی جز این سال‌ها محسوب می‌شود و در صورتی که سربازی رفته باشید، دو سال از این مقدار کم خواهد شد.

نکته: اگر سابقه بیمه دارید باید ابتدا بایستی سابقه بیمه‌ خودتون مدرک مقطع کارشناسی‌ را آزاد کنید و مابقی سابقه بیمه هرچه اضافه آمد، مدرک مقطع کارشناسی ارشد را آزاد کنید.

در پایان برای اطلاع بیشتر مخاطبین بورسیه پلاس از جدیدترین آئین نامه ها و قوانین آزادسازی مدرک، می توانید فایل زیر را دانلود نمایید تا آموزش تصویری انجام مراحل آزادسازی مدارک وزارت علوم را در پورتال سازمان امور دانشجویان به صورت کامل مشاهده نمایید.

دانلود فایل آموزش تصویری لغو تعهد آموزش رایگان وزارت علوم

اینفوگرافی شرایط کلی آزادسازی مدارک تحصیلی

سوالات متداول در مورد آزادسازی مدارک تحصیلی