آموزش نگارش ریسرچ پروپوزال (research proposal) یا همان طرح تحقیقاتی

ریسرچ پروپوزال (پروپوزال تحقیقاتی) یا همان طرح تحقیقاتی ، پیش نویسی از پروژه و تحقیقی است که شما می بایست قبل از هرگونه اقدام دیگری آن را تنظیم کنید تا مراحل پیش روی شما، هزینه های آتی و کلیه تجهیزات لازم مشخص شود. از طرفی برای گرفتن پذیرش و اپلای در مقطع دکتری شما نیازمند ارائه طرح تحقیقاتی خود هستید تا بدین ترتیب جهت فعالیت های شما و زمینه کاری شما مشخص باشد. قابل توجه است که جهت شرکت در بسیاری از بورسیه های مقاطع تحصیلات تکمیلی( کارشناسی ارشد، دکتری و پست داک) شما نیازمند ارایه ریسرچ پروپوزال طبق فرمت خواسته شده می باشید.

اهمیت ریسرچ پروپوزال

درست است که طرح تحقیقاتی شما تنها مورد لازم برای اپلای نمی باشد و مدارک زبان، رزومه قوی تحقیقاتی شما، معدل و سایر ملزومات دیگر برای پذیرش نقش مهمی دارند اما گاهی در قیاس با سایر متقاضیان یک بورسیه، طرح تحقیقاتی قوی و دقیق ، کاملا می تواند شرایط را عوض کند و شانس شما را برای دریافت بورسیه از دانشگاه های معتبر افزایش دهد.

چگونه موضوع مناسب انتخاب کنیم؟

برای انتخاب موضوع طرح تحقیقاتی خود باید مواردی را مدنظر قرار دهید، توجه به این موارد باعث می شود تا وقت کم تری و فعالیت مفید تری برای ارائه  کار خود صرف کنید:

• به سابقه ی فعالیت علمی خود توجه کنید:

شما باید حداقلی از آن چه قرار است انجام دهید بدانید و موضوعی را انتخاب نکنید که هیچ گونه سررشته و اطلاعی از آن ندارید چرا که در این صورت کیفیت کار شما پایین تر و ادامه کار برایتان سخت تر خواهد بود.

• علایق خود را در نظر بگیرید:

غالبا انتخاب موضوع شما تحت تاثیر عوامل مختلف می باشد اما اگر بین موضوع های مختاف پیش رویتان مردد هستید و گزینه های مختلف دارید علاقه  خود را نیز در نظر بگیرید در این صورت انتخاب هوشمندانه تری خواهید داشت و ادامه مسیر برایتان زجر آور و کسل کننده نیست.

• از اساتید با تجربه خود کمک بگیرید:

اگر حیطه کلی کار شما مشخص است می توانید برای جزئیات موضوع خود با اساتید مرتبط و با تجربه مشورت کنید چرا که آنان هم ممکن است تجربه تحصیل در کشور مدنظر شما و رشته شما را داشته باشند و از طرفی ممکن است با نیاز های علمی و تحقیقاتی فعلی آشنا تر باشند.

• نیاز های تحقیقاتی کشور و دانشگاه مدنظرتان را شناسایی کنید:

شما می توانید با مراجعه و تحقیق در مورد دانشگاه مدنظرتان و اساتید مشغول در آن،اطلاعاتی هرچند کم راجع به حوزه  فعالیت آن ها،نیازهای پژوهشی شان دریافت کنید و موضوع خود را با در نظر گرفتن سایر عوامل تاثیر گذار انتخاب کنید. این شناسایی به شما کمک می کند تا موضوعی را انتخاب کنید که علاوه بر مهارت داشتن در آن،شانس شما برای دریافت پذیرش بیشتر شود.

• توجه به عملی و عینی بودن موضوع خود:

علاوه بر در نظر گرفتن عواملی که در بالا ذکر کردیم باید دقت کنید که انجام طرح و موضوعی که انتخاب کرده اید عملی باشد،گاهی دسترسی به تجهیزات لازم، بودجه مورد نیاز و جامعه ی آماری بسیار سخت است و ممکن است ادامه ی کار برای شما ممکن نباشد. لذا از انتخاب موضوعات بسیار ایده آل و غیر قابل انجام برای جلب توجه اساتید و دانشگاه مورد نظر، پرهیز کنید.

• موضوعات خیلی تکراری انتخاب نکنید:

همان طور که در نظر دارید موضوع سخت و غیرعملی انتخاب نکنید از انتخاب موضوعاتی که قبلا بسیار بر روی آن ها کار شده و تکراری می باشد پرهیز کنید،انتخاب موضوعات تکراری این حس را القا می کند که شما از زمینه ها و نیازهای تحقیقاتی موجود بی اطلاع هستید و صرفا ساده ترین موضوع را برای رهایی سریع تر انتخاب کرده اید.

• دسترسی به منابع و رفرنس ها را مد نظر داشته باشید:

دقت کنید موضوعاتی که دسترسی به رفرنس برای آن ها بسیار محدود است یا به سختی می توان به آن ها دست یافت کار شما را سخت می کند؛برای این منظور می توانید قبل از هرگونه اقدامی راجع منابع و تحقیقات مرتبط با موضوعتان سرچ کنید و اساتیدی که در این زمینه کار کرده اند را شناسایی کنید،پایگاه های اطلاعاتی نظیر: گوگل اسکالر ،پابمد،اسکوپوس و…می توانند در این زمینه به شما کمک کنند.

• ارتباط موضوع با سایر فعالیت های شما:

بهتر است اگر برای مقطع دکتری اقدام به نگارش طرح تحقیقاتی می کنید، موضوع شما با موضوع پایان نامه کارشناسی ارشدتان مرتبط باشد.

در نهایت مهم ترین قدم در اقدام برای نگارش ریسرچ پروپوزال تحقیقاتی انتخاب موضوع مناسب با در نظر گرفتن تمام شرایطی که ذکر شد می باشد،انتخاب یک موضوع درست علاوه برا افزایش غنای کار شما جهت فعالیت های آتی شما را مشخص می کند و امکان برنامه ریزی بهتر را به شما می دهد؛ از طرفی فرصت های شغلی آینده شما نیز تا حدی وابسته به زمینه هایی است که کار کرده و تجربه دارید.

سایر نکات ضروری دیگر برای نگارش طرح تحقیقاتی یا ریسرچ پروپزال

• دقت کنید پروپوزال شما باید اهمیت کار شما و چرایی موضوع انتخابی شما را انعکاس دهد،لذا وقت کافی برای نوشتن بیان مسئله بگذارید.
• سعی کنید منابعی که برای نگارش به کار می برید به روز باشند؛توجه به  نکته باعث ارزشمند تر شدن کار شما و بالاتر رفتن رتبه علمی تان می شود، چرا که برخی از پایگاه های اطلاعاتی به تازگی رفرنس های موجود در کارتان اهمیت می دهند.
• کسانی را برای همکاری در طی کار خود انتخاب کنید که مهارت لازم و تخصص کافی را داشته باشند.
• برآورد صحیح و درستی از هزینه های طرح خود داشته باشید تا در آینده با کمبود بودجه و امکانات مواجه نشوید.
• سعی کنید تمامی نکات نگارشی و گرامری پروپوزال را به درستی رعایت کنید.
• اگر در روش های آماری مشکل دارید از یک آماریست حرفه ای مشورت بگیرید.
• دقت کنید سرقت ادبی در بیان مسئله یا هر قسمت از نگارش کارتان باعث دردسر برای شما خواهد شد.
• به فرمت ارائه شده در سایت دانشگاه مدنظر توجه کنید.