آشنایی با تحصیل در کشور فرانسه برای دانشجویان در سال 2025

فرانسه به عنوان یکی از قطب های صنعتی و اقتصادیِ اروپا، با داشتن موسسات و دانشگاه های معتبر و مشهور، به یکی از بهترین مقاصد تحصیلی برای دانشجویان بین المللی تبدیل شده است. در مجموعه مطالب زیر سعی کردیم که شما رو با ابعاد مختلف تحصیلی و چگونگی زندگیِ دانشجویی در این کشور که شرایط ادامه تحصیل رایگان رو برای متقاضیان فراهم کرده، آشنا کنیم.

شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی در فرانسه

این دوره که بلافاصله پس از اخذ مدرک دیپلم یا معادل آن شروع می شود، به طور معمول سه تا چهار سال به درازا می کشد و این در حالی است که ممکن است دوره های کوتاه شده تخصصی در بعضی از کالج ها، تنها دو سال طول بکشد. از آنجایی که زبان تحصیل در دانشگاه های فرانسه در مقطع کارشناسی، فرانسوی می باشد، ورود به این مقطع در این کشور مستلزم آشنایی با زبان فرانسه است (مدرک B2 ) ؛ البته دانشجوهای بین المللی باید مدرک آیلتس یا تافل هم با نمره قابل قبول، ارائه بدهند.

دوره تحصیلی لیسانس در فرانسه از اواسط سپتامبر آغاز و تا جولای سال بعد ادامه پیدا می کند . حداقل معدل لازم بر اخذ پذیرش در دوره کارشناسی 15 است و متقاضی باید حداکثر 20 سال سن دارا باشد.

توصیه ما  بر این است که به علت شانس پایین صدور ویزای تحصیلی در مقطع کارشناسی، در مقاطع بالاتر برای اخذ پذیرش از دانشگاه های فرانسه اقدام کنید.

شرایط تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در فرانسه

در کشور فرانسه دو نوع مختلف از دوره کارشناسی ارشد وجود داره که عبارت هستند از:

1- دوره ای که شامل درس و پژوهش است + پایان نامه

2- دوره ای که شامل درس و کار حرفه ای است + پایان نامه

به طور کلی تحصیل در این مقطع یک سال طول می کشد و دانشجوها غالبا دوره ای یک تا دو ساله رو هم به عنوان پیش نیاز دکتری می گذرانند.

زبان دروس در دوره کارشناسی ارشد نیز اغلب فرانسوی است اما گاهی اوقات دروسی به زبان انگلیسی نیز ارائه می گردد. از این جهت، ارائه مدرک معتبر و قابل قبول در هر دو زبان (B2 یا TEF در زبان فرانسه و آیلتس 6.5 به بالا در زبان انگلیسی) الزامی است.

شرایط تحصیل در مقطع دکتری در فرانسه

طول دوره دکتری در فرانسه معمولا سه سال هست که بیشتر صرف تحقیق و پژوهش می شود . شانس گرفتن پذیرش و حتی بورسیه تحصیلی  فرانسه در این دوره به شدت افزایش پیدا می کند و موسساتی مثل موسسه های تحقیقاتی و شوراهای منطقه ای، بورسیه های متنوعی را در رابطه با پروژه های تحقیقاتیِ خاص ارائه می دهند.

زبان تحصیل در این مقطع فرانسوی و انگلیسی است و متقاضی ها باید قبل از ورود به دانشگاه در آزمون زبان فرانسوی – test de connaissance du français – شرکت کنن و یا گواهی معتبری از قبیل DELF یا DALF رو کسب کنند (زمان برگزاری آزمون ها مابین فوریه تا مارس هست). ضمن اینکه در صورت نبود مدارک فوق، ارائه مدرک B2 زبان فرانسوی نیز کافی می باشد.

هزینه های تحصیل در فرانسه

به طور کلی هزینه هایی که دانشجو برای ادامه تحصیل خود در کشور فرانسه پرداخت می نماید ، به نوع دانشگاه بستگی دارد ؛ به این ترتیب که دانشگاه های دولتی تقریبا رایگان هستند و هزینه های بسیار ناچیزی که جزئیات آن را در زیر آورده شده ، دریافت می کنند :

• در مقطع کارشناسی: متوسط شهریه دانشگاهی 190 یورو در سال است که البته در رشته‌های مهندسی تا 600 یورو در سال هم می رسد.

• متوسط شهریه دانشگاهی در رشته‌های پزشکی تا 450 یورو در سال می باشد.

• در مقطع کارشناسی ارشد: متوسط شهریه دانشگاهی 260 یورو در سال می باشد .

• در مقطع دکتری: متوسط شهریه دانشگاهی 396 یورو در سال است که البته در برخی رشته های تخصصی کمی بیشتر از این مقدار خواهد بود.

اما در مقابلِ دانشگاه های دولتی، موسسات و دانشگاه های خصوصی فرانسه قرار می گیرند که مبالغ قابل توجهی رو از دانشجو بابت تحصیل اخذ می نمایند . به طور مثال، هزینه تحصیل در مدارس عالی فرانسه (Grandes ecoles) از 600 یورو شروع می شود و حتی ممکن است به ده هزار یورو در سال هم برسد!

شهریه دانشگاه های خصوصی فرانسه نیز به همین شکل از 1500 یورو آغاز و در برخی موارد به بیست هزار یورو خواهد رسید.

ضمن اینکه دانشگاه های اقتصاد و بازرگانی فرانسه نیز غالبا هزینه های قابل توجهی رو از طریق دانشجوها به دست می آورند . در این نوع دانشگاه ها دانشجو ملزم است که مبلغی بین 5 تا 7 هزار یورو را در طی یک سال تحصیلی به دانشگاه مربوطه پرداخت کنند. همچنین کشور فرانسه برای دانشجویان خارجی بورسیه ایفل فرانسه را جهت پوشش هزینه های تحصیلی آنان ارایه می نماید.

هزینه های زندگی دانشجویی در فرانسه

 بدون شک هزینه های مربوط به امور روزمره یک دانشجو، به شهر محل سکونت (از بالغ بر هزار یورو در پاریس تا کمتر از 700 یورو در شهرهای کوچک)، نوع زندگی، مسکنی که اجاره میشه و… بستگی دارد و نمی توان معیاری کاملا یکسان در این رابطه ارائه کرد. با این وجود، اگر بخواهیم به صورت متوسط و استاندارد هزینه های زندگی یک دانشجوی مجرد در فرانسه رو تخمین بزنیم، به نتایج زیر خواهیم رسید :

• هزینه مسکن: به طور کلی اجاره مسکن در فرانسه هزینه بیشتری رو نسبت به سایر نقاط اروپا به خودش اختصاص می دهد . این هزینه ها بسته به نوع مسکن اجاره شده، در دسته های زیر طبقه بندی می شوند:
  • مجموعه‌های دانشجویی : بین 150 تا 550 یورو در ماه که شامل همه تسهیلات زندگی مثل آب و برق و اینترنت است.
  • اجاره فردی یا مشترک آپارتمان: بین 400 تا 700 یورو در ماه (در شهرهای کوچک‌تر کشور فرانسه اجاره یک آپارتمان کوچک به قیمت 250 یورو در ماه هم امکان پذیر است).
  • اقامت در منزل خانواده ای دیگر: بین 200 تا 700 یورو در ماه می باشد . در این موارد حداقل یک وعده غذایی به عهده خانواده میزبان است.

• هزینه غذا و خوراک:

هر فرد به طور متوسط در پاریس بین 200 تا 250 یورو در ماه را بایستی صرف غذا بکند؛ هرچند که اگر از سوپرمارکت‌ها خرید بکنید، مبالغ زیادی در ماه پس‌انداز خواهد شد. ارزان‌ترین سوپرمارکت‌ها نیز در فرانسه Lecrec و Géant Casino هستند.

• هزینه حمل و نقل:

بلیط ماهانه حمل و نقل عمومی مثل اتوبوس، مترو و تراموا بین 17 تا 33 یورو در ماه می باشد . کرایه تاکسی در فرانسه هم تقریبا یک و نیم یورو به ازای هر کیلومتر است. یک دانشجو همچنین می تواند از طرح دوچرخه اجاره‌ای Vélib استفاده کند.

شرایط و نحوه اخذ ویزای دانشجویی کشور فرانسه

در اولین مرحله از پروسه اخذ پذیرش ، باید خیال خودتان رو از وضعیت زبانتان راحت کنید؛ چراکه به طور کلی ادامه تحصیل در فرانسه بسته به مقطع و رشته ای که قرار است، بگذرانید، به دو زبان فرانسه یا انگلیسی امکان پذیر است. در رابطه با ادامه تحصیل به زبان انگلیسی که همه چیز معلوم است و نیازی به توضیح اضافه ندارد ، اما در مورد تحصیل به زبان فرانسوی ، متقاضی باید قبل از درخواست ویزای تحصیلی، ابتدا دوره های زبان فرانسوی رو بگذراند و نمره قبولی در آزمون TEF یا TCF که توسط سفارت فرانسه و دانشگاه تهران  برگزار می شوند را بگیرد (مدرک B2 زبان فرانسه نیز مورد قبول واقع می شود ).

بعد از دریافت مدرک زبان معتبر، باید برای دریافت یکی از ویزاهای تحصیلی زیر اقدام کنید:

• ویزای شینگن دانشجویی (کوتاه مدت):

اگر مطالعات شما کمتر از سه ماه طول می کشد و قرار نیست مدت بیشتری در فرانسه بمانید ، باید برای دریافت ویزای دانشجویی کوتاه مدت اقدام کنید. ویزای شینگن دانشجویی رایگان است و قابل تمدید نیست.

• ویزا برای امتحانات ورودی:

    این ویزا مخصوص افرادی است  که می خواهند در یکی از آزمون های ورودی کشور فرانسه شرکت کنند . این ویزا رایگان است  و در صورت قبولی در آزمون مورد نظر، متقاضی می تواندویزای بلند مدت دریافت کند.

• ویزا موقت بلند مدت:

    افرادی که این ویزا را دریافت می کنند، مجوز شش ماه تحصیل در فرانسه را داشته و نیازی به اخذ ویزای جداگانه برای اقامت ندارند.

• ویزا طولانی مدت:

این ویزا برای افرادی است که قرار می باشد بیشتر از شش ماه (بسته به طول دوران تحصیل) در فرانسه برای تحصیل اقامت داشته باشند.

 بد نیست این اشاره رو هم داشته باشیم که مدرک زبان معتبر و داشتن پذیرش از یکی دانشگاه ها یا کالج های فرانسه، تنها بخشی از شرایطِ لازم برای دریافت انواع ویزای تحصیلی این کشور هستند و وجود شرایط دیگه ای مثل گواهی تمکن مالی ، روشن ساختن تاریخ بازگشت، پاسپورت معتبر و… نیز ضرروری است .

کار دانشجویی در فرانسه

به صورت کلی یک دانشجوی بین المللی در فرانسه این حق را ددارد که در هفته تا سقف 20 ساعت اشتغال داشته باشد ؛ یعنی در سال حدود 960 ساعت. البته این زمان ها مربوط به دورانی هستند که دانشجو در طول ترم تحصیلی قرار دارد و در اوقاتی که دانشگاه تعطیل است (مثل فاصله بین دو ترم)، دانشجو مجوز کار به صورت تمام وقت را دارد.

در فرانسه کارهای مختلفی برای یک دانشجو جهت انجام دادن است که برخی از اونا عبارت اند از:

• تدریس زبان انگلیسی
• نگهداری کودکان و نوزادان
• ترجمه
• کار در رستوران ها و کافی شاپ ها

متوسط حقوقی که در ازای یک کار پاره وقت به دانشجو داده می شود ، حدود 10 یورو در ساعت است (که البته 20 درصد اون به علت اخذ مالیات کسر خواهد شد ). البته این مبلغ در ازای کاری که دانشجو انجام می دهد ، می تواند کم و زیاد شود .

همه دانشجوهای غیربومی اتحادیه اروپا به اجازه کار موقت نیاز دارند تا اجازه استخدام موقت را دریافت کنند . برای این منظور، دانشجو باید شخصا در دفتر وزارت کار، اشتغال و آموزش حرفه ای درخواست بدهد.

در آخر اگر قصد دارید به صورت تخصصی از شرایط تحصیل در فرانسه آگاه شوید، می توانید پادکست سیر تا پیاز تحصیل در فرانسه را گوش کنید.