پورتفولیو (Portfolio) چیست؟ وچگونه می‌توان آن را نگارش نمود؟

پورتفولیو (Portfolio) نوعی رزومه می‌باشد که در فرایند اپلای دانشگاه‌های خارجی در رشته‌های‌ هنر مورد نیاز است. یک آلبوم از نمونه کار‌های هنرمند است که توانایی‌های او را در معرض قضاوت قرار می‌دهد. پورتفولیو غالباَ جهت استخدام در شرکت‌ها و یا پذیرش دانشگاه ارائه می‌شود و نشان‌دهنده مهارت، سبک کاری و تمایلات هنری طراح است. ما در این نوشتار قصد داریم شما را با نحوه نگارش پورتفولیو هنری آشنا نمائیم؛ پس مطالعه این مطلب را از دست ندهید.

پورتفولیو هنری و معماری چیست؟

پورتفولیو رزومه تصویری و محتوایی یک آرتیست ، گرافیست و یا یک معمار است که برای نمایش سبک کارها و نمونه های کارهای انجام داده به کار می رود. ساخت پورتفولیو از آن جهت اهمیت دارد که علاوه بر نمونه کارها و توانمندی افراد سلیقه مدنظر طراح را نیز نمایش می دهد. بسیاری از دانشگاه ها و موسسات برای پذیرش دانشجو علاوه بر نمرات دروس دانشگاه و رزومه کاری و نمرات آزمون های زبان، سلیقه افراد در ساخت پورتفولیو را نیز مورد توجه قرار می دهند. به بیانی دیگر، پورتفولیو مجموعه‌ای از نمونه کارهای شما از ابتدا تا الان است که سیر پیشرفت، مهارت ها و نقاط ضعف و قوت شما را نشان داده و در قالب و دسته بندی مشخص و منظم به دانشگاه مقصد ارسال می‌شود تا دانشگاه علاوه بر سوابق کاریتان (رزومه) با مهارت‌های اجرایی شما نیز آشنا شود و از این جهت پورتفولیو نوعی مکمل رزومه محسوب می‌شود.

پورتفولیو هنری برای نمایش سبک و ویژگی‌های هنری فرد تهیه شده و درواقع مجموعه و نمونه کار اوست که می‌تواند در قالب یک وبسایت شخصی یا به صورت چاپی ارائه شود و این مورد بستگی به موسسه‌ی مورد نظر دارد که آن را در چه قالبی از شما درخواست می‌کند. از یک پورتفولیو هنری برای تحصیل، کار، برگزاری نمایشگاه هنری یا صرفا معرفی آثار هنرمند استفاده می‌شود.

پورتفولیو هنری تقریبا در تمام رشته‌ها نظیر نقاشی، عکاسی، معماری، طراحی مد، مجسمه‌سازی، گرافیک، چاپ دستی، طراحی صنعتی، طراحی داخلی و.. ارائه می‌شود. برخی موسسات ممکن است از شما تقاضا نمایند صرفاَ فایل پورتفولیو هنری خود را به آنان ارائه دهید و برخی دیگر نیز ممکن است بخواهند؛ ویدئوهای خود را در سایت‌های خاصی آپلود و سپس لینک آن را برایشان ارسال نمائید.

هنرمندان برای ارائه آثارشان نیازمند تهیه پورتفولیو می‌باشند.  هدف از ساختن پورتفولیو می‌تواند متفاوت باشد آشنایی بیشتر جامعه هنری با هنرمند، گرفتن سفارش کار، ارائه به دانشگاه‌ها برای ادامه تحصیل برخی از این انگیزه‌ها می‌باشند. شایان ذکر است که هنرمندان و دانشجویان باید دو نوع پورتفولیو ایجاد نمایند و به صورت آماده داشته باشند که یک نسخه کوتاه برای ارسال و یک نسخه کامل‌تر و طولانی‌تر برای مصاحبه مورد نیاز است.

قالب‌های ساخت پورتفولیو

ساخت پورتفولیو در ISSUU یا قالب PDF: تقریبا بسیاری از دانش آموختگان رشته‌های هنر پورتفولیو خود را به صورت فایل PDF درآورده و به ایمیل اساتید یا دانشگاه ارسال می‌کنند لکن لازم است بدانید؛ این روش ارائه معمولا مورد پذیرش اساتید نیست. بهتر است که پورتفولیو خود را در قالب PDF به صورت آنلاین نمایش دهید. با اینکار، PDF به صورت آنلاین و حالت بصری عالی قابل رویت و دسترسی است.

استفاده از شبکه‌های اجتماعی مخصوص هنر: سایت‌هایی مانند Behance یا سایت Dribbble بین هنرمندان معروف هستند و بسیاری از افراد نمونه کارهای خود را غالباَ در چنین سایت‌هایی قرار می‌دهند. جالب است بدانید که سایت Behance مناسب‌تر است چراکه امکان قرار دادن رزومه، عکس با ابعاد مختلف و ویدیو انجام کار را فراهم ساخته است.

 استفاده از شبه سایت‌ها: سایت‌های Carbonmade و Adobe Portfolio انتخابی مناسب برای ساخت پورتفولیو هستند و علاوه بر اینکه اکثر هنرمندان از این سایت استفاده می‌نمایند، مورد پذیرش دانشگاه‌ها نیز می‌باشد. چنانکه سایت ArtStation برای نقاشای‌های دیجیتال یا طراحی‌های سه بعدی بین اساتید دانشگاه‌های انیمیشن سازی بسیار معروف و شناخته شده‌است.

ایجاد سایت شخصی: بسیاری از دانشگاه‌های هنر برای پذیرش مقطع دکتری خود، ساخت پورتفولیو در بستر سایت شخصی را لازم می‌دانند. همچنین بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا نیز ایجاد سایت شخصی را از دانشجویان خواسته‌اند. این کار برخلاف ظاهر آن خیلی سخت نیست و شما می‌توانید یک دامین با پسوند com یا net از سایت‌هایی مانند Name.com یا Namecheap خریداری کنید. سپس قالب وردپرسی ساده که با drag and drop کار می‌کند را نصب نمائید.

بخش‌های مختلف یک پورتفولیو هنری

• مشخصات فردی
• یک رزومه مختصر
• تصاویر آثار
• اتودها و مراحل رسیدن به اثر نهایی
• توضیحات آثار

در ساخت پورتفولیو هنر برای اپلای چه نکاتی را رعایت نماییم؟

• پورتفولیو هنری خود را به نحوی بیان کنید که تمایل دارید دیگران شما و آثارتان را ببینند و درک کنند.
• فایل کار به گونه‌ای طراحی شود که حجم آن کمتر از ۱۵ مگابایت باشد و در عین حال از تصاویر با کیفیت مناسب در آن استفاده شده باشد.
• بهترین کارهای خود را در اولین و آخرین نمونه کارها قرار دهید.
• هر پروژه را که به عنوان نمونه کار معرفی می‌کنید، یک توضیح مختصر مانند مسیر شکل‌گیری ایده یا هدف آن پروژه را توضیح دهید
• برای هر پروژه اسکچ‌ها، مسیرهای طراحی، رنگ‌ آمیزی، ساخت را مانند یک پروسه وارد کنید و از قرار دادن کار نهایی به تنهایی خودداری کنید.
• بهتر است تعداد کارها حدود ۱۰ پروژه شود و با مجموع صفحات متن و صفحات جلد یک PDF حدود ۳۰ صفحه شود.
• کارها را به صورت پراکنده قرار ندهید و یک روش فکری در طراحی آنان را دنبال نمائید؛ چرا که اساتید از روی پورتفولیو شما خط فکری تان را تشخیص داده و درصورت پراکندگی و تنوع تخصص و میزان مهارت شما زیر سوال خواهد رفت. اگر هم پروژه هاتان مهم و پراکنده هستند؛ آن‌ها را در بخش‌های مختلف و جداگانه معرفی کنید. مثلا در حالت پورتفولیو PDF، فصل بندی کنید و برای هر فصل پروژه مرتبط با آن را وارد نمائید.
• اگر تعداد پروژه‌‌های با کیفیت کمی دارید به همان موارد اکتفا نمائید و کیفیت را فدای کمیت نکنید. به نقش خود در پروژه اشاره کنید؛ اینکه مدیر پروژه بوده اید یا طراح. برای هر حوزه این قسمت فرق می کند اما به شکل مختصر نقش خود را در پروژه بنویسید. همچنین مهم ترین قسمت کار شما پروسه انجام است. برای بیننده پورتفولیو توضیح و تبیین نمایید که در این طرح از کجا به کجا رسیده اید. چگونه و از چه ایده ای الهام گرفته اید یا از چه تکنیک هایی استفاده کرده اید. همچنین سعی کنید اهداف پروژه خود را بیان کنید و توضیح دهید که چگونه به آن ها دست یافته اید. اگر پروژه تمرینی است توضیح دهید چه چیزی در ذهن داشته اید و چگونه آن را از مرحله تصور به مرحله عمل رسانده‌اید.
• درخصوص معرفی شبکه‌های اجتماعی خود توجه داشته باشید که نیاز به معرفی همه آن‌ها نیست به طور خاص معرفی شبکه اجتماعی LinkedIn شما در پورتفولیو تاثیر خوبی خواهد داشت. سعی کنید در لینکدین با افراد مختلف در حوزه کاری خود آشنا شده و ارتباط برقرار نمائید.
• پورتفولیو را باید مرتبا با وسواس به روزرسانی و اصلاح کنید. پورتفولیو مانند شناسنامه هنری شماست. نسخه اول پورتفولیو ممکن است مطلوبیت لازم را نداشته باشد پس بهتر است چند بار آن را تصحیح کنید تا درنهایت بهترین نسخه آن به دست کارفرما برسد.
• در پایان هر پروژه سعی کنید که نظر کارفرما را درخصوص آن پروژه بیان کنید چراکه این‌کار سبب می‌شود مدیران کسب و کارها به هنگام بررسی و تورق پورتفولیوی شما و دیدن نظر کارفرما و تاییدیه آن بیشتر اعتماد کنند.
• حجم پورتفولیوی شما نه خیلی خلاصه و نه خیلی طولانی و مفصل باشد.
• از متن‌های مناسب و لحن درست در نوشتن و معرفی آثار خود استفاده نمائید چراکه بر ذهن خواننده و بررسی کننده بسیار موثر است.
• طراحی پورتفولیوی شما می‌بایست راحت وخوانا باشد تا مخاطب به راحتی به بخش‌هایی که مد نظر دارد دسترسی داشته باشد و از این طریق به شناختی که مقصود اوست برسد.
• پورتفولیو فقط چیدن کنار هم تصاویر نیست. بنابراین سعی کنید با بهره گیری از جلوه‌های گرافیکی و خلاقیت خود یک پورتفولیو جذاب تهیه نمائید.
• در تهیه پورتفولیو هنری جهت اپلای تحصیلی توجه داشته باشید که برخی از دانشگاه‌ها برای پورتفولیو فرمت و استانداردهای خاصی مدنظر دارند پس به وب سایت دانشگاه مدنظر خود مراجعه نمائید و این موارد را الگو برداری کنید.
• یک پورتفولیوی خوب و استاندارد شامل ۱۵ تا ۲۰ اثر هنری است. البته احتمال دارد که دانشگاه یا موسسه‌ی مورد نظر شما جهت ارسال پورتفولیو، تعداد مشخصی از تصاویر را درخواست نماید.
• آثار خود را به صورت دسته‌بندی‌شده ارائه نمائید.
• بهترین های خود را نمایش دهید. پورتفولیو ساختن به معنای گنجاندن تمامی کارهای شما نیست. بهترین نمونه کارهای خود را جدا کنید و به معرفی کامل آنها بپردازید.
• پیوستگی طرح ها را فراموش نکنید. درست است که هر برگ از پورتفولیوی شما مختص یک نمونه کار است اما در کل آن باید انسجام داشته باشید. یک پورتفولیوی جذاب در عین هماهنگی، خلاقانه و متنوع نیز هست.
• در قدم اول تهیه پورتفولیو سعی کنید نمونه های کار شده موفق را در گوگل جستجو و پیدا کنید و سپس از آنها الگو بگیرید، البته سعی کنید کپی برداری نباشد و صرفا با دیدن آن‌ها سبک ویژه خود را پیدا نموده و خلق نمائید و از این طریق به ذهن خود امکان طراحی و بهره گیری از خلاقیت‌هایش را بدهید تا خروجی خوبی در انتظارتان باشد.
• اگر هدف خود از تهیه پورتفولیو را بدانید؛ ساخت آن آسان تر شده وروند تهیه سریعتر پیش می‌رود.
• هیچ اشکالی ندارد که هر هنرمند تعداد زیادی پورتفولیو هنری داشته باشد. مثلا پرتفولیوی عکس های خیابانی ، عکس های سیاه و سقید ، عکس های هنری ، خلاقانه و غیره در همین راستا قابل قبول است.

همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد بورسیه های رشته هنری می توانید به این لینک مراجعه نمایید.

سوالات متداول در رابطه با پورتفولیو