انگیزه نامه (SOP) چیست و چگونه نگارش می شود؟ + نمونه انگیزه نامه

اگر به دنبال مهاجرت تحصیلی هستید و می خواهید با اخذ پذیرش از یک دانشگاه خوب، آینده درخشانی را برای خودتان رقم بزنید، حتما از قبل باید با فوت و فن های برقرای ارتباط با اساتید و کمیته پذیرش دانشگاه ها مطلع باشید. یکی از همین فوت و فن ها که مدرسین دانشگاه ها معمولا توجه زیادی به آن دارند، توانایی نگارش انگیزه نامه (SOP) است. متنی که اهداف شما را برای مهاجرت بازگو می کند و توضیح می داند چرا شخصی مناسب برای ادامه تحصیل در آن دانشگاه خاص هستید. دقیقا به همین خاطر است که یک انگیزه نامه خوب شانس شما را برای دریافت پذیرش تحصیلی به شدت بالا می برد.

البته حتما توجه داشته باشید که نگارش این متن کار چندان ساده ای نبوده و اگر بدون آنکه سررشته ای از انگیزه نامه نویسی داشته باشید، اقدام به نوشتن سر سری و عجله ای آن کنید، نتیجه دلخواهی به دست نخواهید آورد. در این شرایط مزایای احتمالی موجود در رزومه تان زیر سوال رفته و حتی ممکن است ریجکت شوید. البته جای نگرانی نیست؛ کافی است از قبل به خوبی با مفهوم انگیزه نامه آشنا شده و ترفندهای نگارش انگیزه نامه را یاد بگیرید تا انگیزه نامه تان به جای تهدید، به یک فرصت ارزشمند تبدیل شود. مطلب زیر دقیقا در راستای پاسخ به همین نیاز تهیه شده است. پس تا انتها همراه ما باشید.

انگیزه نامه چیست؟

خیلی خلاصه، انگیزه نامه که بیانیه شخصی(personal statement) نیز خوانده می‌شود، متنی است که توسط متقاضی پذیرش در یک دانشگاه نگارش شده و اطلاعاتی کلی را در رابطه با وضعیت متقاضی ارائه می دهد. متقاضی مهاجرت تحصیلی در انگیزه نامه سعی می‌ کند که هیئت پذیرش دانشگاه را تحت تاثیر قرار داده و اعضای آن را متقاعد کند که وی فردی مناسب برای آن موقعیت تحصیلی است.

جای تردیدی وجود ندارد که انگیزه نامه یکی از اصلی ترین مواردی است که به دقت مورد بررسی هیئت پذیرش و اساتید دانشگاه قرار گرفته و نقش مهمی در قبولی یا رد متقاضی دارد. به خصوص اگر متقاضی خواهان دریافت بورسیه تحصیلی بوده باشد، اهمیت انگیزه نامه دوچندان می شود. به همین خاطر است که متقاضیان بورسیه تحصیلی ملزم به ارائه انگیزه نامه هستند و پرونده های بدون SOP اصلا وارد فرایند پذیرش نمی شوند.

در متن یک انگیزه نامه باید به چه سوالاتی پاسخ داد؟

اعضای هیئت پذیرش در هنگام خواندن انگیزه نامه شما دوست دارند که جواب های پرسش هایش را خیلی سریع بگیرند. به همین خاطر انگیزه نامه پاسخی به همین سوال ها است. سوال هایی شامل:

• هدف شما از اپلای و تحصیل در این دانشگاه چیست؟
• هدف شما از انتخاب این رشته چیست؟
• چه مواردی در دانشگاه یا کالج ما برای شما جذاب بوده که آن را انتخاب کرده اید؟
• در حوزه رشته مدنظرتان، چه تجربیاتی دارید؟
• علاقه دارید چه اندوخته ای را از این دانشگاه با خود به خانه ببرید؟
• پس از اتمام تحصیل چه برنامه ای خواهید داشت؟ کار آکادمیک را ادامه می دهید و یا اینکه به سمت کسب و کار خواهید رفت؟
• چه علاقه مندی ها و فعالیت هایی در حوزه های غیر علمی دارید؟

بگذارید خیالتان را راحت کنیم: اگر در متن انگیزه نامه تان به این سوال ها پاسخ دهید، به احتمال خیلی زیاد انگیزه نامه خوبی نوشته اید!

ساختار انگیزه نامه تحصیلی برای اپلای چگونه است؟

در نگارش انگیزه نامه حتما باید ساختار مشخصی را رعایت کنید که در ادامه توضیح داده ایم:

1-شروع انگیزه نامه

از آنجا که انگیزه ‌نامه شما در رقابت با ده‌ ها و شاید صد‌ها انگیزه ‌نامه دیگر قرار دارد، سعی کنید مطلب خود را با حداکثر گیرایی و جذابیت شروع کنید تا خواننده عطش داشته باشد آن را ادامه دهد. هر چند باید از مطالب  بی ارتباط با موضوع انگیزه‌نامه پرهیز کنید ، با این حال سعی کنید اشتیاق خود را به تحصیل در دانشگاه مقصد به خوبی شرح دهید. می‌ توانید مطلب خود را با استفاده از  ضرب المثل‌ و یا سخنان الهام بخش (ترجیحا در زمینه تحصیلی مورد نظر) با ارزش تر نمایید.

2- بیان سابقه‌ تحصیلی

در این بخش باید با توجه به گذشته علمی خود به کمیته پذیرش نشان دهید که فردی مناسب برای آن فرصت تحصیلیِ بخصوص هستید. از نمرات احیانا بالای خود (به‌خصوص در دروس مرتبط) بگویید و ثابت کنید که گذشته ‌ای قابل قبول داشته و فردی تلاشگر در عرصه آکادمیک هستید. نشان دهید که فردی با سابقه تحصیلی شما، به خوبی از پس گذراندن دوره ‌های آکادمیک در فرصت ‌های آتی نیز بر می ‌آید. اگر نقاط ضعفی هم دارید (مثل نمرات پایین) سعی کنید دلیلی منطقی برای توجیه آنها ذکر کرده و خاطرنشان سازید که در یک شرایط عادی احتمال تکرار دوباره آن نتایج ضعیف وجود نخواهد داشت.

3- دلایل انتخاب رشته و دانشگاه موردنظر

بسیار مهم است که دلایل خود برای انتخاب آن موقعیت خاص، آن دانشگاه و آن کشور را در انگیزه نامه بیان کنید. مشورت با افراد خبره در این زمینه می ‌تواند به پخته شدن دیدگاهتان کمک کند. فراموش نکنید که دانشگاه‌ ها و کمیته ‌های پذیرش آنها اهمیت زیادی به این بخش از انگیزه نامه داده و دلیل انتخاب دانشگاه خود توسط یک دانشجوی بین ‌المللی را در کانون توجه خود قرار می ‌دهند. از این رو بهتر است که در این رابطه اطلاعات مناسبی گردآوری کرده و با زبانی مناسب به بیان آنها بپردازید. البته توصیه می‌ کنیم که از تملق گویی نسب به دانشگاه یا کشور خاص پرهیز کرده و صرفا به بیان تناسب خواسته ‌های علمی خود با پوزیشن تحصیلی ارائه شده بپردازید.

به یاد داشته باشید که در مقابل بسیاری از کسانی که دنبال بورسیه تحصیلی هستند، شما باید کامل ‌تر و با دانش ‌تر باشید و این نکته را نشان دهید.

4- تجربیات مرتبط (آکادمیک و غیرآکادمیک)

پس از توضیح سوابق تحصیلی خود، نوبت به توضیح پیرامون تجربیات مرتبط با موقعیت تحصیلی مدنظر می ‌رسد. در اینجا تمامی تجربیات مرتبط خود را بیاورید؛ از پروژه ‌ها و کارهای تحقیقی خود در مقطع کارشناسی بگویید، از کارآموزی، کارهای صنعتی، کارگاهی، نشریه‌ ها و دیگر فعالیت های داوطلبانه که برای ارتقای مهارت های خود انجام داده اید، بنویسید. بسیار مهم است که چیزی را به رخ نکشید، بلکه تجربیات خود را تحلیل کرده و مطالب مفیدی را که از این تجربیات یاد گرفته ‌اید مطرح کنید.

5-اهداف‌ شما از اپلای

حتما هدف ‌های کوتاه مدت و بلند مدت خود را بازگو کنید. همانطور که گفتیم هدف ‌های متقاضی باید مرتبط با موقعیت تحصیلی بوده و نقطه اتصال آن با آینده علمی و کاری فرد را نشان دهد. ترسیم آینده شغلی و آن چیزی که قصد دارید پس از دوران تحصیلی ‌تان بدست آورید، در نظر کمیته پذیرش بسیار مهم است.

6- نتیجه گیری و قدردانی

خوب است که در پایان نوشته و به عنوان خلاصه انگیزه نامه تان، بار دیگر چرایی مناسب بودن آن موقعیت تحصیلی برای فردی با رزومه خود را شرح دهید. در ادامه نیز با بیانی سلیس و حرفه‌ای از کمیته پذیرش بابت خواندن انگیزه نامه شما (از میان صدها انگیزه نامه ارسالی) تشکر کنید

.

چند نکته مهم که حتما باید در نوشتن انگیزه نامه رعایت کنید

برای آنکه انگیزه نامه تان استاندارد باشد، حتما چند نکته خیلی مهم را رعایت کنید که از نان شب هم واجب ترند:

1-انگیزه نامه خود را مختصر بنویسید و حتما مرتبط با موضوع حرکت کنید

هنگام نگارش انگیزه نامه مطمئن باشید که متن شما مرتبط با موضوع مورد نظر است و از موضوع اصلی پرت نمی ‌شوید. همانطور که از اسم آن پیدا است، در متن فقط به بیان انگیزه خود بپردازید. توجه داشته باشید که اکثر سوالات به همان اندازه که ساده هستند، ممکن است دارای معانی اساسی باشند. باید متن خود را طوری ساده و مختصر نگارش کنید که خواننده واقعا بفهمد که شما بهترین نامزد برای دریافت این جایگاه هستید و اگر بورسیه تحصیلی به شما برسد چه کارهای مثبتی انجام خواهید داد.

حتما به یاد داشته باشید شما می ‌دانید چه چیزهایی را می خواهید بیان کنید، ولی خواننده انگیزه نامه هیچ دیدگاهی در این زمینه ندارد و اصلا نمی داند طرفش کیست! پس در عین حال که باید بیشترین جزئیات را بیان کنید، از زیاده‌گویی پرهیز نمایید. مطمئن شوید امتیازاتی را که بیان می‌کنید مختصر، جامع و مفید است. می دانیم انجام این کار سخت است، اما کار نشد ندارد.

2-همزمان با این نکته که دیدگاه مثبتی دارید، واقع نگر هم باشید

واقع‌ نگر بودن به شما کمک می‌کند که در حین نوشتن انگیزه نامه، خودِ خودتان باشید و در مورد هیچ چیزی اغراق نکنید تا در نظر هئیت پذیرش فردی متوهم به نظر نیایید! در مورد آنچه که در حال نوشتن آن هستید، واقعی باشید. انگیزه نامه متنی است که شخصیت شما را بیان می کند. حتما مثال‌ هایی از موقعیت‌ هایی که مهارت‌ های مختلفی را در آنها کسب کرده ‌اید، ارائه دهید. این کار را با اعتماد به نفس پیش ببرید، اما حتی کلمه ای را دروغ نگویید.

در اینجا دوباره به نکته قبلی بر می گردیم؛ اینکه هنگام ارائه مثال ‌ها، از زیاده گویی بپرهیزید. کمیته ‌های پذیرش دانشگاه ها به دانستن این که زندگی شما چقدر سخت بوده علاقه ای ندارند، بلکه تنها می‌ خواهند بدانند چگونه با چالش های احتمالی روبرو می شوید و چطور با آنها مقابله می‌کنید. اطمینان داشته باشید که خواننده حس نگرش مثبت نسبت به زندگی شما دارد؛ پس به هیچ وجه با دید منفی و اعتماد به نفس پایین نامه خود را نگارش نکنید. شور و شوق و اینکه در طی انجام کاری برای تغییر دنیا هیجان زده می ‌شوید، چیزی است که باعث می شود دانشگاه ها ترغیب شوند شما را بورسیه کنند.

3- انگیزه نامه خود را بررسی کنید و اشتباهات نگارشی و املایی آن را برطرف کنید

برای بهتر شدن انگیزه نامه خود از افرادی که ترجیحا سابقه نگارش انگیزه نامه داشته‌ اند، کمک بگیرید. آنها اشتباهات کوچک متن شما را متوجه می ‌شوند و این می ‌تواند کمک شایانی برایتان باشد. بررسی املایی نوشته هم لازم است، اما حتما باید به فکر سایر نقاط ضعف احتمالی متن خود نیز باشید. از افراد مسلط به انگلیسی در این زمینه کمک بگیرید و از آنها بخواهید که انگیزه نامه شما را بخوانند و اشکالات نگارشی اش را برطرف کنند.

برای اطمینان از کیفیت کارتان، متن را به چند نفر نشان دهید و از آنها بپرسید که آیا بیان موضوعات در انگیزه نامه واضح است؟ آیا متن به اندازه کافی روان است و ساختار شایسه و محکمی دارد؟ اگر خوانندگان در جایی به ابهام برخوردند، حتما آن نقاط را اصلاح کنید.

4- از مرور چندباره متن انگیزه نامه نترسید و همواره آن را بهتر کنید

فرآیند بررسی و مرور مجدد را در فرصت مناسب و با دقت بالا انجام داده و از عجله پرهیز کنید. با هر بار مرور، نکات جدیدی به ذهن شما آمده که می ‌توانند جایگزین نوشته‌ های بعضا کم ثمر قبلی شوند. فراموش نکنید که در انگیزه‌ نامه ‌ها معمولا مجاز به استفاده از تعداد خاصی کلمه (حداکثر 1500 یا 2000) هستید، پس در استفاده از واژگان، نهایت سلیقه را به خرج دهید. مرور متن باعث می‌ شود که بهترین ‌ها را انتخاب کنید.

5- حتما یک نمونه انگیزه نامه حرفه ای را مشاهده کنید

مشاهده انگیزه نامه های استاندارد به شما یک الگوی ساختاری و نگارشی بسیار مناسب می دهد. در زیر دو نمونه انگیزه نامه بسیار حرفه ای انگلیسی را که تمامی نکات فوق در آن رعایت شده، در قالب فایل PDF و به صورت تصویری برای شما آورده ایم که می‌توانید آنها را دانلود کرده و مشاهده کنید. البته در نظر بگیرید که نباید از نمونه‌ ها عینا استفاده نمایید، زیرا آنها صرفا یک الگو برای شما هستند.

• نمونه انگیزه نامه انگلیسی برای بورسیه در مقطع کارشناسی ارشد جهت دانلود
• نمونه انگیزه نامه انگلیسی برای اپلای در مقطع تحصیلات تکمیلی
• نمونه انگیزه نامه انگلیسی برای اپلای در رشته های هنری

سوالات متداول در رابطه با نگارش انگیزه نامه

در انتها چند سوال متداول را که بسیاری از متقاضیان از ما می پرسند، بررسی کرده و به آنها پاسخ می دهیم: